Ô przōniu po naszymu? Gańba!

przez bele kaj
Walentynki po śląsku - Jo ci przaja! - bele kaj blog po śląsku

Masa my sie już nasłuchali ô tym, że ślōnsko godka je fajno, ale w dōma. Nojlepij we pywnicy. No dobre, pogodać se tyż idzie kajś na placu przi klopsztandze, u starki na byzuchu abo na grubie. Ale dyć to niy ma godka ludzi wyuczōnych, niy idzie w nij pisać zwiedownych ksiōnżek ani sie niōm bez gańby poasić we internecy abo telewizorze.

Po ślōnsku? Poradzymy!

I ôroz sie ôkozuje, że to tak w żodyn roz niy ma. Bo tukej dwōch rechtorōw-profesorōw rozprowio po naszymu, tamek pokozujōm sie moderne, richtich dobre ksiōnżki, a we internecy sztyjc cosik szkryflo znoczno ferajna ślōnskich blogerōw. Ku tymu wszyjskimu, we nojlepszym polskim serialu łōńskigo roku, naszo godka słychać co chwila, używajōm nij jedni ze nojlepszych aktorōw w tym landzie. Tōż możnej jednak po ślōnsku sie godać do ô wszyjskim? Tōż możnej ślōnsko godka richtich je już wszyndzi wele nos?

Walentynki po śląsku - Jo ci przaja! - bele kaj blog po śląsku

Ale o miłości? Po śląsku?! Nie ma szans!

Sztyjc trefiōmy masa tych, kerzi nikyj niy dajōm se przegodać, że ślōnsko godka, to je ajnfach jynzyk. Taki, w kerym idzie godać, myśleć, załatwiać roztōmaite sprawōnki, fōngować we internecy, robić reklamy. Niy żodyn etnolekt abo – jezderkusie! – gwara. Beztōż jak już ci ludzie uwidzōm, że ślōnsko godka ze szranku po leku wylazuje, że Ślōnzoki po leku przestowajōm sie gańbić, a napoczynajōm sie tōm ôd nich erbowiznōm asić, to pokozuje sie zawdy tyn sōm argumynt… Ale o miłości to po śląsku już się na pewno mówić nie da!

Lepij “przoć” abo “kochać”?

Czucia sie ôcyganić niy do. We wyjōntkowych chnedkach, takich fest rōmantycznych, tyn kōnsek ôd serca do gymby sie fest skraco. Beztōż ludzie godajōm wtynczos autōmatycznie. I wiycie co? Wiymy to po nos samych i po naszych kamratach – ślōnzokach i krojcokach – polskie „kocham cię” prziłazi ciynżyj. To tako srogszo deklaracyjo, czowiek musi dużyj pomedykować zaczym to powiy. Te dwa słowa majōm wiynkszo woga. „Jo ci przaja” prziłazi lekszyj i jynzyk sie niy matlo zaczym sie to powiy piyrszy roz. Tak sie nōm zdo, tak to bodej terozki wyglōndo postrzōd modych Ślōnzokōw.

Ale to niy znoczy, że jak chop godo swojij babie sztyjc yno „jo ci przaja”, to śniego je lepszy Ślōnzok abo że śniego je gorszy chop. Jeszcze roz – czucia sie ôcyganić niy do. Tōż nojwożniyjsze je, coby te pora wyrazōw bōło rychtyczne, a niy na pokoz. Tak po prowdzie, ofyn, miyndzy nami – u nos we chałpie nojczynścij słychać… polskie „kocham cię” z jednej i takie pōłpolskie-pōłślōnskie „jo cie kochōm” z drugij zajty. Tak już mōmy, tak czujymy. Ale to niy znoczy, że po ślōnsku sie ô przōniu godać niy do. Do sie i to gryfnie.

Walentynki po śląsku - Jo ci przaja! - bele kaj blog po śląsku

Dej kusika, dyć jo ci tak przaja!

Zmazane Ślōnzoki, kere miyszkajōm pod ziymiōm, pijōm piwo we plac wody, żerōm rolady bez krocio i zajodajōm wōnglym, niy śmiōm przeca godać ô sprawōnkach piyknych, cudnych, niychytalnych jak przōnie, kamractwo, familijo, pra?

A przeca dowōmy se kusiki. Godōmy fajnie ô naszych wyzgernych chopach, kerzi nojprzōd sōm szacami. Mōmy w zocy te nasze baby, kere jeszcze niydowno były libstami. Dyć czujymy te same szmaterloki co Gorole i auslyndry. Przeca frelki sztiglujōm sie a ôblykajōm nojgryfniyjsze szaty, coby sie podobać wyparfinowanym synkōm.

Jednako sie gańbiymy chycić piyrszy roz za rynka. Tyż słyszymy te hercklekoty jak siedzymy kole siebie tak po blisku, że ani nojciyńszo jegła by miyndzy naszymi kitami niy przelazła. Tyż nōm sie robi gorko jak karlus, taki przeca szwarny, pochalo po kudłach, przistawi liczko. Tyż nōm sie ślypia po nocach niy zawiyrajōm, jak ôna kwiotki pochwoli abo hymda. Abo jak powiy, że jij je przi nos dobrze i że wiyncyj jij niy trza.

Toć, czasym ślimtōmy. A czasym sie wadzymy.

Walentynki po śląsku - Jo ci przaja! - bele kaj blog po śląsku

Przōnie to niy ma gańba

Miłość, przōniekochanie, ôbmiyłowanie. Czucie poskłodane, ô kerym sie myśli i niy myśli, godo i niy godo, ale kere przede wszyjskim sie czuje. My, Ślōnzoki, gańbiymy sie ô przōniu godać ofyn. Bo tacy my już sōm. Bo jak Ślōnzok wylazuje na tyn świot, to zaro mo skōra kapka rubszo jak wszyjskie inksze bajtle naôbkoło. Chop niy godo babie ofyn, przi ludziach, że je piykno i że jij przaje. Jak już sie trefi, to fest rzodko, bo to je przeca gańba. I w tym nic złego niy ma, bo to sōm sprawy prywatne, miyndzy niōm a ônym, niōm a ônōm, nim a ōnym.

Tōż niych to bydzie wszyjsko w dōma, w izbie. Ale niych bydzie. Niych bajtle spokopiōm, że muter fatrowi “przaje“, że ôni sie “majōm w zocy“. Bo ô tym godać idzie i godać trza. W kożdej godce. Po ślōnsku tyż. Niy yno we walyntynki.


Kochejcie sie!
(I kōmyntujcie 😉)


Bildy we poście: Agata Weber

Inne interesujące teksty:

Ta strona używa ciasteczek oraz zewnętrznych skryptów dla lepszego dostosowania treści do użytkownika. W Polityce Prywatności znajdziesz informacje o tym, jakie ciasteczka i skrypty są używane, oraz jaki wpływ mają na twoją wizytę na stronie. W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia. Nie wpłynie to na twoją wizytę na stronie. OK Polityka Prywatności